Ποιός είμαι? Οι 4 χώροι που θα σου πουν με ακρίβεια.
Ποιός είμαι? Όλοι έχουμε ακούσει απο λίγο ως πολύ, την έκφραση Γνώθι σε αυτόν. Όμως, πως μπορούμε να προχωρήσουμε λίγο περισσότερο? Σε παλαιότερο άρθρο μας, είχαμε πει πως το πρώτο στοιχείο που θα χρειαστούμε στο ταξίδι της γνωριμίας με τον εαυτό μας, είναι η ηθική συνείδηση. Εφόσον οπλιστούμε με αυτήν ως απαιτητό εφόδιο, προχωράμε στη γνωριμία με τους 4 χώρους. Η ορθή και τίμια αξιολόγηση των χώρων αυτών, μας δίνει τα στοιχεία που χρειαζόμαστε.
Ποιοί είναι οι 4 χώροι
Ταξινομώντας με βάση την ταχύτητα με την οποία λειτουργούν, οι χώροι αυτοί είναι η Νόηση, το Συναίσθημα, η Θέληση και η Πράξη.
Όταν λέμε με βάση την ταχύτητα λειτουργίας, αναλογιζόμαστε παράδειγμα πόσο γρήγορα σχηματίζεται και εναλλάσσεται η νόηση μας. Στη συνέχεια το συναίσθημα μας, η θέληση κλπ. Οι σκέψεις μας αλλάζουν συνεχώς, το συναίσθημα αλλάζει πιο αργά, η θέληση πιο σπάνια απο το συναίσθημα, ενω η πράξη δεν αλλάζει ή απαιτεί μεγάλη ενέργεια για να αλλάξει.
Θα ξεκινήσουμε να πούμε κάποια πράγματα για τους χώρους αυτούς, απο τον πιο αργό και θα πάμε στον πιο γρήγορο.
Ο χώρος της Πράξης.
Είναι το κάθετι το οποίο θα εκφράσουμε ή θα υλοποιήσουμε στον εξωτερικό κόσμο. Μέσα στο μυαλό μας, μπορούν να περνούν πολλές σκέψεις, η πράξη μας έρχεται και με εναν τρόπο τις ενώνει. Πράξη δεν είναι μόνο κάτι υλικό. Πράξη είναι και η ομιλία.
Παράδειγμα, σκέφτομαι να πάω διακοπές σε κάποιο μέρος. Ταυτόχρονα σκέφτομαι πως ίσως δυσκολευτώ με τα χρήματα. Μια άλλη σκέψη έρχεται και μου λέει πόσο ωραία θα ήταν σε εκείνο το νησί. Όμως θα άρεσε στο σύντροφο ή στη σύντροφο μου? Εαν λείψω για μια βδομάδα, που θα αφήσω το σκύλο μου? Μήπως το παρακάνω και δε θα έχω να πληρώσω το φροντιστήριο των παιδιών? Βλέπουμε εδώ, πως στο χώρο της πράξης, εμπλέκεται ιδιαίτερα η έννοια του τι είναι ασφαλές και τι όχι. Στον αντίποδα του ασφαλές και πάντα επειδή οι δυνάμεις, σε αυτό το κόσμο εμφανίζονται κατά ζεύγη, έχουμε το απαραίτητο. Τελικά, αποφασίζω και πράττω. Πήγα στην Σαντορίνη, και άφησα το σκύλο σε έναν καλό μου φίλο. Αναφορικά με το φροντιστήριο των παιδιών, παραμένει ένα ερωτηματικό.
Στο παραπάνω παράδειγμα έχουμε μια υλική πράξη. Μην μας μπερδέψει η υλοποίηση της ιδέας του ταξιδιού. Η ιδέα είναι νοητική. Η πράξη μου όμως ήταν υλική, αφου χρειάστηκε να μεταφερθεί το σώμα μου, για να μεταβώ απο το ένα σημείο στο άλλο. Υπήρξε επίσης η υλική παρουσία μου, στο σημείο προορισμού μου, καθώς και ένα σύνολο απο συμβάντα που συνέβησαν κατά την διάρκεια του ταξιδιού. Αυτά εμφανίστηκαν σε αυτό που λέμε, εξωτερικό κόσμο.
Ποιός είμαι, Ο Χώρος της Θέλησης
Είναι ο λόγος που έκανα, ότι έκανα. Ταυτόχρονα η δύναμη μέσω της οποίας μπορώ να υλοποιώ κάθετι που υλοποιώ. Χωρίς την παρουσία της θέλησης, καμία πράξη δεν θα μπορούσε να είναι εφικτή. Ακόμα και εαν μας πιέσουν πολύ για να κάνουμε κάτι, δεν θα το κάνουμε, παρά μόνο εάν ικανοποιείται έστω και σε μικρό βαθμό, η θέληση μας. Είναι ξεκάθαρη η διασύνδεση του χώρου της θέλησης με την ιδέα του Ευχάριστου – Δυσάρεστου. Θέλω να κάνω αυτό που μου φαίνεται ευχάριστο. Δε θέλω ότι είναι δυσάρεστο. Επίσης εδώ, για την εξισορρόπηση των δυνάμεων, έχουμε το χρήσιμο. Πολλές φορές, θα χρειαστεί δηλαδή να κάνουμε κάτι, ακόμα και εαν δεν είναι ότι πιο ευχάριστο για εμάς. Πετάω τα σκουπίδια, όχι γιατι είναι ευχάριστο, μα γιατι είναι χρήσιμο.
Ο χώρος του Συναισθήματος
Πρόκειται για το πολυσυζητένο κόσμο, μεταξύ των ανθρώπων. Με έναν τρόπο, φαίνεται πως ότι γίνεται, το κάνουμε για την δική του ικανοποίηση. Η απόσταση μεταξύ των άκρων σε αυτό το κόσμο, είναι αβυσσαλέα. Απο τη μια το συναίσθημα μπορεί να είναι, με έναν σχεδόν απόλυτο τρόπο θετικό ως και το ακριβώς αντίθετο. Απο αγάπη, ως μίσος. Φροντίδα, ως πλήρη απάθεια και αποστροφή. Απόλυτο ενδιαφέρον, ως πλήρη αποξένωση και κατάργηση του άλλου.
Πρόκειται φανερά για το κόσμο που τροφοδοτεί την Θέληση μα και παρασύρεται απο αυτήν. Η επικοινωνία μεταξύ των 2 χώρων, είναι αμφίδρομη. Το αν αυτό είναι μια καλή στρατηγική είναι μια μεγάλη κουβέντα, για δυνατούς λύτες. Στο χώρο του Συναισθήματος, έχουμε έντονα την εμπλοκή του Ανώτερου και του Κατώτερου. Ανώτερα συναισθήματα μα και κατώτερα συναισθήματα. Επίσης, όταν ερωτεύομαι πρέπει να νιώθω τον άλλον με εναν τρόπο ιδεώδη, άρα ανώτερο και ερωτεύσιμο. Αν απομυθοποιήσω τον άλλον, ο έρωτας παύει και σύντομα θα φανεί η φθορά.
Ο χώρος του Συναισθήματος, είναι ίσως ενας καλός χώρος, απ όπου μπορούμε να κατανοήσουμε το ποιός είμαι. Τα κατώτερα συναισθήματα, δεν θα μπορούσαν άλλωστε, επ ουδενί να ταιριάζουν, σε έναν ανώτερο άνθρωπο. Να λοιπόν, εδώ που εμφανίζεται η καταλυτική αξία της ηθικής συνείδησης, που περιγράψαμε στην εισαγωγή. Είναι ξεκάθαρο πως μέσα σε αυτό το χώρο εργάζονται ακατάπαυστα οι ψυχικές μας διαθέσεις.
Ο χώρος της Νόησης
Πρόκειται για τον πλέον “δυσνόητο!” χώρο. Πρόκειται για μια ειρωνεία όταν ο χώρος της Νόησης, είναι ο πλέον δύσκολος να συλληφθεί και να κατανοηθεί απο τον άνθρωπο. Θα αρκεστούμε να του απευθυνθούμε με ταπεινότητα και να ομολογήσουμε πως διαθέτει πολλά επίπεδα. Μας είναι φοβερά δύσκολο ή και ακατόρθωτο να προσεγγίσουμε και με μεγάλο κόπο να ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΟΥΜΕ να κατακτήσουμε.
Σίγουρα όλοι πράττουμε συνεχώς. Επίσης συνεχώς θέλουμε και απο συναισθήματα, είτε θετικά – είτε αρνητικά, θα μπορούσαμε να δώσουμε και στον γείτονα! Μια αυτοματοποιημένη βαβέλ, που απαιτεί καθάρισμα και τάξη. Ωστόσο υφίσταται. Αυτό είναι καλό. Όμως ο χώρος της Νόησης, είναι ΑΠΑΡΑΒΙΑΣΤΟΣ. Με απλά λόγια, δεν νοούμε.
Πράττουμε? Ναι! Θέλουμε? Βέβαια! Αισθανόμαστε? Εξυπακούεται! Εδω, και το μη συναίσθημα, συναίσθημα είναι. Νοούμε? Απειριοελάχιστοι απο εμάς. Το να τσακίσουμε τον εγωισμό μας και να δεχθούμε ότι δεν ανήκουμε στους ελάχιστους εκλεκτούς, που με φοβερό κόπο και σκληρές προσπάθειες κατέκτησαν το προνόμιο, είναι ίσως η μόνη μας ελπίδα. Αποσυρόμαστε, με πίσω βήματα, απο το Ναό της Νόησης. Το ιερό, όπου μόνον οι Θεοί, μπορούν να κατοικούν. Ευελπιστούμε, να μην ενοχλήσαμε και να έχουμε την επιείκια τους.
Εν κατακλείδι ..
Ποιός είμαι? Σε μια πρόταση.. Είμαι αυτό που πράττω. Η πράξη είναι η μόνη που με χαρακτηρίζει. Η νόηση, εξηγήσαμε είναι ακατάλυπτη. Το συναίσθημα μια βαβελ, μέσα της κατοικούν όλες οι ψυχικές διαθέσεις. Η θέληση μας, το θέλω μας, απαιτείται να είναι χρήσιμο. Χρήσιμο για ποιον ωστόσο? Για εμάς, για τους άλλους, για όλους? Ποιοί είναι αυτοί, οι όλοι?
Όλα έρχονται και ενώνονται σε αυτό που τελικά πράξαμε. Είτε με τα λόγια που είπαμε, είτε με αυτά που παραγματικά κάναμε. Αν σε αυτό που τελικά κάναμε, δεν βασιλεύει η ηθική συνείδηση, σημαίνει, έχουμε πολλά ακόμα να μάθουμε. Αυτό, είναι καλό!